Doğu Anadolu Bölgesi bilgiler

Doğu Anadolu Bölgesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Git ve: kullan, ara

Doğu Anadolu BölgesiDoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu topraklarındaki konumunda doğuda yer alması nedeniyle Birinci Coğrafya Kongresi tarafından 1941 yılında böyle isimlendirilmiştir.

Türkiye'nin nüfus yoğunluğu ve nüfusu en az olan bölgesidir. [1] Bunda bölgenin yüz ölçümünün büyük olması başlıca etkendir. 2000 yılındaki nüfus sayımına göre bölgenin nüfusu 6 milyon 147 bin kişi civarındadır.

Konu başlıkları [gizle]
1 Konumu ve sınırları
2 Bölümler
3 İlleri
4 Yeryüzü şekilleri
5 Ovalar ve platolar
6 Akarsular ve göller
7 Bitki örtüsü
8 Nüfus ve yerleşme
9 Bölgede yetiştirilen başlıca tarım ürünleri
9.1 Arpa
9.2 Buğday
9.3 Tütün
9.4 Kayısı
10 Dış bağlantılar



Konumu ve sınırları [değiştir]Anadolu topraklarında, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Irak'ın kuzeyinde, İç Anadolu Bölgesinin doğusunda, Karadeniz Bölgesinin güneyinde; İran'ın, Azerbaycan'ın, Ermenistan'ın batısında yer alır.

Türkiye'nin kapladığı alanın (814.578 km²) %21'ini (171.061 km²) Doğu Anadolu Bölgesi oluşturur

Bölgenin en belirgin özelliği ortalama yükseltisinin fazla ve engebeli olmasıdır.

Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri içerisinde en büyük alana sahip olanıdır. Nüfus yoğunluğu bakımından en az olan ve ortalama yüksekliği ise en fazla olan bölgedir. Maden zenginlikleri yönünden en fazla kaynağa sahip olan Doğu Anadolu Bölgesi ayrıca volkanizmanın en etkin olduğu coğrafi bölgedir.


Bölümler [değiştir]Doğu Anadolu Bölgesi'nde dört bölüm vardır. Bunlar:

Yukarı Fırat Bölümü
Erzurum - Kars Bölümü
Yukarı Murat - Van Bölümü
Hakkâri Bölümü




İlleri [değiştir]
Doğu Anadolu BölgesiDoğu Anadolu Bölgesi sınırları içinde yer alan iller şunlardır:

Ağrı
Ardahan
Bingöl
Bitlis
Elazığ
Erzincan
Erzurum
Hakkari
Iğdır
Kars
Malatya
Muş
Siirt
Şırnak
Tunceli
Van



Yeryüzü şekilleri [değiştir]Ortalama yükseltisi yaklaşık 2200 m olan Doğu Anadolu Bölgesi Türkiye'nin en yüksek bölgesidir. Bölgede dağlardan sonra en fazla yer kaplayan yeryüzü şekli platolardır. Bölgedeki en büyük plato Erzurum-Kars Platosudur. Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü ve en büyük dağı olan Ağrı Dağı bu bölgededir. Bölgedeki diğer büyük göller Hazar, Balık, Bulanık, Nazik, Çıldır ve Erçek gölleridir. Bölgenin başlıca akarsuları Fırat, Dicle, Aras, Kura ve Zap akarsularıdır.


Ovalar ve platolar [değiştir]Bölgede dağlardan sonra en fazla alan kaplayan yerşekli plâtolardır. Platolar, Fırat ve Aras nehirlerinin kolları tarafından parçalanmıştır. En büyük plâtosu ‘’Erzurum Kars Platosu’’dur. Bölgede yer alan dağ kuşakları arasındaki çöküntü oluklarında ovalar yer almaktadır. Birinci çöküntü kuşağını; Ardahan, Göle ve Çıldır Gölü İkinci çöküntü kuşağını; Erzurum, Erzincan, Pasinler, Horasan ve Iğdır Ovaları Üçüncü çöküntü kuşağını ise; Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş ve Van Gölü çanakları ve bunlar içerisinde yer alan ovalar oluşturur.


Akarsular ve göller [değiştir]Doğu Anadolu Bölgesi’nda yer alan Aras ve Kura nehirleri sularını ülkemiz toprakları dışarısında Hazar Denizi’ne dökerler. Fırat, Dicle ve Zap nehirleri ise sularını yine ülkemiz dışarısında Basra Körfezi’ne dökerler. Bölge akarsularının rejimi düzensizdir. Bunun nedeni; yağış rejiminin düzensizliği ve kış yağışlarının kar şeklinde düşmesidir. Kışın yağan karlar erimeden uzun süre yerde kaldığı için akarsuların debileri azalmaktadır. İlk bahar ve yaz aylarında eriyen karlar akarsuların debile rinin yükselmesine ve coşkun bir şekilde akmasına yol açar.

Bölge akarsularının hidroelektrik enerji potansiyeli yüksektir. Bunun nedeni; yükselti ve eğimlerinin fazla olmasıdır.

Bölgedeki fay hatları üzerinde göller oluşmuştur. Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü başta olmak üzere Çıldır, Nazik, Erçek, Hazar, Balık ve Bulanık gölleri bölge sınırları içerisinde yer alır. Van Gölü Türkiye’ nin ikinci büyük kapalı havzasını oluşturur.


Bitki örtüsü [değiştir]Bölgenin havzalarında ve ovalarında Bozkırlar yaygındır. Dağ çayırları, meşe ve sarıçam ormanları dağların genel bitki örtüsüdür. Türkiye ormanlarının %11'ine sahip olan bölge, orman alanları bakımından 5. sıradadır.Ayrıca doğu anadolu bölgesi çok dağlık bir alan olduğu için buralarda fazla ot yeşermez.Bunun içinde fazla büyükbaş hayvancılığı yaygındır.


Nüfus ve yerleşme [değiştir]Türkiye'nin nüfus yoğunluğu en az olan bölgemizdir. Bunda bölgenin yüz ölçümünün büyük olması başlıca etkendir. 2000 yılındaki nüfus sayımına göre bölgenin nüfusu 6 milyon 100 bin kişi civarındadır.

Diğer bölgelere göçün fazla yaşandığı bölge olan Doğu Anadolu Bölgesinde kırsal nüfus kent nüfusundan fazladır.

Bazı İllerin Nüfus Artışı (1990-2000 arası)[2]

Ağrı %19,03
Erzurum %10,52
Erzincan %5,38
Bingöl %2,51
Bayburt -%9,75
Kars -%8,43
Artvin -%10,33
Ardahan -%20,22

Türkiye’deki coğrafi bölgeler arasında nüfus miktarı ve yoğunluğu yönünden önemli farklar bulunmaktadır. Bu farkların oluşmasında fiziki faktörler (iklim özellikleri, yerşekilleri, toprak özellikleri) ve beşeri faktörler (sanayileşme, tarım, yeraltı kaynakları, turizm, ulaşım) önemli rol oynarlar.


Bölge yüzölçümünün %10'unda ancak tarım yapılabilir. Yer şekilleri ve iklimin olumsuz etkisinden dolayı tarımsal faaliyet gelişmemiştir. Bölgedeki tarım etkinlikleri en çok bölgenin güneyindeki çöküntü ovalarında (Elbistan, Malatya, Elazığ ve Muş ovaları) yoğunlaşır. malatya[arapgir]güzel yeridir. tarihi yerleri en bol yerdir.


Bölgede yetiştirilen başlıca tarım ürünleri [değiştir]
Arpa [değiştir]En fazla tarımı yapılan üründür. (Nedenleri: Düşük sıcaklığa dayanıklı olması, kısa sürede hasat edilebilmesi, hayvan yemi olarak kullanılması ve buğdayın yetiştirilemediği yerlerde yetişebilmesidir. )


Buğday [değiştir]Arpadan sonra en fazla tarımı yapılan ürün buğdaydır.


Tütün [değiştir]Bitlis, Malatya ve Elazığ çevresinde yetiştirilir.


Kayısı [değiştir]Malatya, Türkiye'de ve dünyada kayısı üretiminde ilk sırada yer alır.

Ayrıca patates, lahana gibi çeşitli ürünler de yetiştirilir. Genel olarak sıcaklığın düşük olmasından dolayı sebzecilik gelişmemiştir. Bundan dolayı sebze tarımına en az elverişli bölge Doğu Anadolu'dur.